Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich

Kiedy mój syn miał 3 lata, zapytał kiedyś przy kolacji: Mamo, kiedy nauczę się latać? Przyznaję, że oniemiałam. Ale tylko na chwilę. Jasiek nauczył się chodzić, mówić, trochę czytał – teraz chciał uczyć się latać. Był typowym dzieckiem, które ma ciekawość poznawczą, niepohamowaną wyobraźnię i chęć nauki. Pytanie Jaśka było jednym z pytań, które zainspirowało mnie i moje dwie koleżanki do założenia Uniwersytetu Dzieci, który odniósł wielki sukces jako program edukacji pozaformalnej. Ale Jasiek skończył 7 lat i poszedł do szkoły, podobnie jak tysiące innych dzieci i na długie lata zapomniał o lataniu.

Tymi słowami Prezes Fundacji Anna Grąbczewska rozpoczęła swoje wystąpienie podczas Posiedzenia Zgromadzenia Plenarnego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP). Spotkanie odbyło się 6 grudnia 2019 r. w Białowieży. Prezes Fundacji została zaproszona na to wydarzenie jako gość specjalny – ekspert w dziedzinie edukacji. W ramach działalności Fundacji Uniwersytet Dzieci współpracujemy z szeroko rozumianym środowiskiem naukowym. Prowadzimy sobotnie zajęcia na Uniwersytecie Dzieci i tworzymy gotowe i bezpłatne materiały edukacyjne dla nauczycieli w ramach Uniwersytetu Dzieci w Klasie.

Debaty o edukacji organizowane przez Uniwersytet Dzieci
Podczas wystąpienia na Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prezes Anna Grąbczewska opowiedziała o założeniach, które skłoniły Fundację do organizowania Śniadań Przyjaciół – dyskusji na temat potrzeb współczesnego szkolnictwa. Spotkania te odbyły się w tym roku w 5 miastach w Polsce: w Olsztynie na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim (w lutym), we Wrocławiu na Uniwersytecie Przyrodniczym (w lutym), w Gdańsku na Uniwersytecie Gdańskim (w październiku),  w Warszawie na Uniwersytecie Warszawskim (w listopadzie) oraz w Krakowie na Uniwersytecie Jagiellońskim (w grudniu).

Punktem wyjścia do rozmów było znalezienie odpowiedzi na pytanie „Po co kształcimy?”, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji, które są obecnie potrzebne i, na tyle, na ile to wiemy – będą potrzebne w przyszłości. O to, w którym kierunku powinniśmy rozwijać umiejętności młodego pokolenia, zapytaliśmy nie tylko naukowców oraz nauczycieli akademickich, ale także pracodawców, rodziców i samych uczniów.

Wyniki testów nie mogą być ważniejsze niż kompetencje
Podczas debat o edukacji nasi goście wskazali takie obszary, na które należy zwrócić szczególną uwagę; są to m.in.: krytyczne myślenie, komunikacja, kreatywność, współpraca, zarządzanie sobą  (w tym emocjami), samoświadomość, umiejętność ciągłego uczenia się oraz elastyczność. Dyskutanci zgodnie uznali, że szkoła niniejszych kompetencji nie kształtuje.

Jesteśmy dla dzieci i ich głos jest dla nas szczególnie ważny. Podczas dyskusji uczniowie mówili o sobie, że mają głód wiedzy i chcą być traktowani po partnersku. Oczekują od nauczycieli nauczania w oparciu o własne kompetencje, nie o podręcznik.

Ogólne wnioski z debat dotyczą zmiany paradygmatu szkoły: szkoła jest życiem, a nie przygotowaniem do życia, powinna budować sferę dialogu.  Zadanie nauczyciela to wpływanie na postawy, szczególnie odwagę, ciekawość i otwartość. Uczeń (a nie realizowany program) powinien być w szkole najważniejszy.